С началом войны для Гродненской крепости многое изменилось. Уже 26 июля 1914 г. по Высочайшему повелению комендант крепости генерал от инфантерии Кайгородов подписал приказ по крепости № 45, согласно которому в крепости Гродно было объявлено военное положение.

Бои за Гродненскую крепость осенью 1915 года

История Гродненской крепости на протяжении долгого времени оставалась в тени. В первую очередь это объяснялось тем, что крепость так и не была закончена до начала войны. Во-вторых, сам период существования крепости был весьма невелик (не учитывая период существования Гродненской укреплённой позиции XIX – нач. ХХ вв.). Указ о её строительстве был отдан только в 1912 году.

Фабрыка кавы і мармелада па вуліцы Паўночнай (цяпер Валковіча)

Хаця прамысловасць горада Гродна ў канцы ХІХ – пачатку ХХ ст.ст. нельга параўноўваць з тагачаснай прамысловасцю Пецярбурга або Лодзі, але гродзенцы усё ж такі мелі чым пахваліцца. Нават сёння ў Гродне няма ўласнай вытворчасці піва або матацыклаў, якія меліся яшчэ перад Другой Сусветнай вайной.

Харальная сінагога на малюнку Напалеона Орды, 1869-я гг.

Існуе даволі шмат даследаванняў, прысвечаных драўляным сінагогам, якія будаваліся на землях сучасных Беларусі, Літвы і Украіны ў XVII – XIX стагоддзях і якія амаль цалкам зніклі з краявідаў нашых мястэчак у гады Другой сусветнай вайны. Што ж тычыцца гарадской культавай архітэктуры беларускага габрэйства, і, у прыватнасці, гродзенскага, то тут сітуацыя выглядае процілегла.

Гродзенская электрастанцыя ў 1930-х гг

У снежні 2012 года Гродна адзначыў маленькі, аднак вельмі важны юбілей. Гэта быў юбілей... электрычнай лямпачкі. Сто гадоў таму на вуліцах горада, у розных установах і дамах звычайных гродзенцаў запалілася электрычнае святло.