Mosty dzisiaj to trójmiasto: Mosty-Mosty Lewe-Mosty Prawe. Pierwsza pisemna wzmianka w 1486 roku jak miasteczko, leżące nad Niemnem, o 64 km na półdniowy zachód od Grodna.

Eliza z Pawłowskich Orzeszkowa przyszła na świat 6 czerwca 1841 roku w rodzinnym majątku Milkowszczyzna koło Grodna. Ojciec Benedykt Pawłowski, wolterianin, członek czynny i "mówca" grodzieńskiej loży masońskiej "Przyjaciele Ludzkości", był zamożnym ziemianinem o wykształceniu prawniczym.

W 1859 roku na obszarze objętym Wołpą, Rośią i Łunnem odbył się "trzeźwy" ruch. Chłopi na posiedzeniach podjęły postanowienie w carskich winiarniach wina i wódki nie kupować.