Нішто так добра не характарызуе маральныя якасці чалавека, як яго адносіны да слабейшага, хворага, бездапаможнага. Кожны разумее, што дапамагаць трапіўшаму ў бяду добра і шляхетна, але толькі некаторыя народы ўзвялі міласэрнасць на ўзровень рэлігійнага закона.
Выхаванне адукаванага падрастаючага пакалення было адной з галоўных турбот яўрэйскага грамадства. Вучоныя мелі высокі грамадскі статус, а прысутнасць сярод сваякоў высокаадукаванага чалавека ўзвышала аўтарытэт усёй сям'і. "За знаўцу талмуда, хаця б ён і быў сынам бедняка, яўрэйскі багацей ахвотна аддасць сваю дачку і дасць за ёю вялікі пасаг, кожны ганарыцца ўступленнем у радство з вучоным талмудыстам, лічыць за шчасце і пасля смерці быць пахаванымі каля праху талмудыста і плаціць за гэта вялікія грошы”, - піша А.А.Аляксееў.
З часоў сярэднявечча яўрэі сяліліся ў Гародні ў асобным раёне. Пра яго старажытнасць сведчыць прывілей Уладзіслава IV ад 1619 года, які называе і "вуліцу Жыдоўскую, што ляжыць пасярод Замкавай". Тут знаходзіўся грамадскі цэнтр суполкі з галоўнай каменнай сінагогай, якую яўрэі "са старажытных часоў мелі тут”, малітоўнымі дамамі ІІ і ІІІ разрадаў, рэзідэнцыі заможных. Нават у другой палове ХІХ стагоддзя тут захоўваўся дух замкнёнасці і ізаляванасці. Вось як апісвае яго сучаснік: "Апынуўшыся ў гэтым гета, вы адчуваеце сябе нібыта адрэзаным ад астатняга свету.
Абсалютная большасць прадстаўнікоў яўрэйскай супольнасці Гародні на працягу апошняй чвэрці XVIII-XIX стагоддзя вызнавала іўдаізм. Па сваёй сутнасці ён з'яўляўся не толькі рэлігіяй, але асаблівай этыкай і ладам жыцця. Запаветы іўдаізму распаўсюджваліся не толькі на набажэнства, але і кіравалі міжчалавечымі зносінамі, дабрачыннасцю, уплывалі на інтэлектуальнае жыццё, мастацкую творчасць, правілы добрага тону, клапаціліся пра здароўе і правільнае харчаванне народа.
На працягу канца XVIII - XIX стагоддзяў расійскія яўрэі заставаліся ў непаўнапраўным становішчы "паўграмадзян", якое перашкаджала актыўнаму ўдзелу ў грамадскім жыцці краіны. Для іх існаваў толькі адзін варыянт палітычнай дзейнасці — праца ў органах мясцовага самакіравання. Прыём падданых іўдзейскага веравызнання ў склад магістратаў і мясцовых дум дазволіла яшчэ Кацярына II, знізіўшы, праўда, іх долю да 1/3 незалежна ад колькасці яўрэяў у населеным пункце. Нягледзячы на ўсе абмежаванні, яўрэі пакінулі свой след у палітычнай гісторыі Гародні.
